|
|
|
|
|
Vejdi Raşidov
|
|
Bulgaristan milletvekili
1951 yılında doğdu. Sofya Güzel Sanatlar Akademisi Heykel Bölümü mezunu. Aynı okulda 10 yıl öğretim üyeliği yaptı. Ünü önce Batı Avrupa’da duyuldu. Sonra Bulgaristan’da keşfedildi. Heykelleri ABD’den Japonya’ya, İspanya, İtalya, Rusya, Türkiye ve Fransa’ya; müzelerde, devlet kurumlarında, meydan ve koleksiyonlarda yer alıyor. Annesi, ünlü şarkıcı “Rodopların Bülbülü” Kadriye Latifova. Bulgaristan’da 5 Temmuz 2009 tarihinde yapılan genel seçimlerde Boyko Borisov’un partisi GERB’ten Kırcaali milletvekili seçildi. Bulgaristan Kültür Bakanı olmaya hazırlanıyor.
HAKKINDA YAZILANLAR
Abiciklerime, dayıcıklarıma acıdım da siyasete girdim
Yaşını sorduğumda “Genç 58” diyor. Elindeki, kollarındaki dövmelerle, Rumeli Türkçesiyle esirgemediği küfürleriyle müdanasız. Raşidov, dünya çapında bir sanatçı. Tipiyle Fikret Otyam’ın gençliğini, aksanıyla Ara Güler’i çağrıştırıyor
Ahmet Doğan eski arkadaşınızdı. DPS’yi (Hak ve Özgürlükler Hareketi) neden terk ettiniz?
-Elinden tutup 20 yıl önce DPS’ye ben lanse ettim. Evimi açtım. Ama Doğan, Türkleri korkutarak bugünlere geldi. Bu seçimde de isimlerimizi değiştirecekler diye oy almaya çalıştı. 21’inci yüzyıldayız. Avrupa’ya girmişiz. Yapılır mı bu, günahtır. Tertemiz sayfa açalım yahu!
Borisov’la seçim öncesi Türklerin acil ihtiyaçlarıyla ilgili neler konuştunuz?
-Fıstık gibi adam. Milliyetçilik yok. Bak Boyko, dedim. Senin partin kapısını açıp da Türklere şans vermezse, sana Vejdi’nin yardımı olmaz kardeşim. Hükümet kuralım birlikte, dedim. Kusura bakmayın, bizim Türkleri zaten Türkler ezmiş. Parayı götüren Türkler. Şu ana kadar Avrupa’dan akan milyar Euro’yu yediler. Ben zavallı Türkler için siyasete girdim.
Fonları kendilerine nasıl aktardılar?
-Tarım Bakanlığı DPS’nindi. AB’den 80 milyon Euro geldi. Bizim Kırcaali’de Lütfü Mestan vardır, Ahmet Doğan’ın birinci yardımcısı. Şirketleri halkı çembere aldı. Bir para geçmedi halkın eline. Bunun için Avrupa bizi cezalandırdı, 800 milyon Euro’yu vermedi. Şimdi hükümet olarak Avrupa’nın bu yolsuzluklar yüzünden kapattığı muslukları açmamız lazım. Parayı kestik mi Ahmet Doğan kalmaz. Abiciklerime, dayıcıklarıma acıdım da siyasete girdim.
Hükümet olduğunuzda kayıp paraları bulup alacak mısınız?
-Bu paralar bulunacak mı bilmem. Hükümetin karar alması lazım. Avrupa’dan akan fonlarla oteller satın aldılar. Mesela biri Antalya’dadır. Bulgaristan’da en pahalı ev, Ahmet Doğan’ın Sofya’daki sarayıdır.
En çok oyu Bulgarlar mı yoksa Türklerden mi aldınız?
-DPS’nin kalesi Kırcaali’ye gittim, ömrümde ilk defa oy istedim. Oyların yarısını Türklerden, yarısını Bulgarlardan aldım.
Ne oldu da Kırcaalililer sizi tercih ettiler?
-Türklere gidelim, görelim. 20 senedir Ahmet Doğan korkutmuş. Kendi halkını nasıl böyle ezersin? Acıdım halkıma. O yüzden seçime girdim. Rahatım yerindeydi benim. İsmim, param, her şeyim var. Bu nedenle beni satın alamazlar. Ahmet Doğan’a, senin elini ısıracağım dedim. Isırdım da. Köyden köye, evden eve gittim. Abiciklerimi, dayıcıklarımı gördüm. Konuştum, tartıştım. Korkmayın, Türklere kimse bir şey yapamaz, Avrupalıyız, dedim. Benden başka kim Ahmet Doğan’dan 9 bin oy alır?
TÜRKİYE’NİN ERBAKAN DERSİ
Ahmet Doğan’ın Bulgaristan Türkleri’ne hiç mi hizmeti olmadı?
-15 yaşındaki kızlarımıza feraceleri giydirmişler, ellerine Kuran, rahle vermişler. Hiç yakışır mı 21’inci asırda. Kızlarımız gitsin üniversite okusun, dünyayı görsün, yaşasınlar. Matematik sempozyumlarına katılsınlar, ödüller kazansınlar. Türkiye Erbakan’ı indirerek ders verdi bize. Halkımı seven adamım. Gittim gördüm, bizim DPS, okullara bilgisayar istememiş. Neden? Kendisine cahillik lazım.
Kültür Bakanı olarak Türkler için neler yapacaksınız?
-Başbakanımızla konuştum, sadece bakanlık yaparsam halkımı aldatırım. Gidip Kırcaali’ye çalışmam lazım. Halkımız alnını kaldırsın, rahatlasın. Korku içinde yaşamasın. DPS onlara “Bize oy vermezsen bu kış sana odun vermeyiz” diyemesin.
ÖZAL’IN OĞLUM DEYİŞİNİ KALBİMDE TAŞIYORUM
Anneciğim köy köy gezip şarkı söyler, Zeki Müren’le mektuplaşıp dertleşirdi. Fakirdik ama canımız şendi, rahattık. Şarkımızı söylerdik. Ben kökümü, soyumu bilen tertemiz bir Türk’üm. Rahmetli Özal beni bir baba gibi sevdi. Cep Herkülü’nü (Naim Süleymanoğlu) aldığım gibi keşke seni de alsaydım, derdi. Oğlum, derdi bana. Ben de onu baba gibi saydım. Oğlum, deyişini kalbimde taşıdım, hayatım boyunca taşırım. Vefatından bir gün önce, 15 Nisan 1993’te Azerbaycan’dan gelip Ankara’daki sergime yetişmişti. Nefes nefeseydi. Pazar günü kahvaltıya gel, dedi. Göremedim bir daha, vefat etti (gözleri doluyor). Büstünü yaptım. Büyük adamdı, çok büyük.
DPS GENÇLİK KOLLARI BAŞKANI VE MİLLETVEKİLİ KORMAN İSMAİLOF
10 bin genç çalışanımız için endişeleniyoruz
Bulgaristan AB’ye üye olduktan sonra idari kapasiteyi oluşturma ve AB fonunu en verimli şekilde kullanmada birtakım sıkıntılar yaşadı. Ama zaman geçtikçe durum iyileşiyor. Milliyetçilik duygularının artması, azınlıkların suçlanması, geçmişten bildiğimiz politikalar. Bunlara karşı biz, yapıcı muhalefet olarak ayırımcı politikalar uygulanmaması için çalışacağız. DPS’nin belediyelerde, valilikler ve yürütmede 10 bin civarında kadrosu var. Bunların yüzde 70’i genç. Bunlara ayrımcı politika uygulanmasından endişe ediyoruz. Her ne kadar muhalefette de olsak, yapıcı politikaları destekleyeceğiz. Borisov karizmatik bir lider. Halkın karşısına kurtarıcı gibi çıktı. Bulgarlar ya çok sever ya nefret eder. Bundan önce Kral Simeon’u çok sevdiler sonra nefretle terk ettiler. Partisinde kaliteli insanlar var. Fakat Borisov’u, kapasite ve siyasi tecrübe olarak yetersiz görüyorum. İnşallah kendini yetiştirir. Radikal reformlar yapmak niyetinde. Ne kadarını gerçekleştirir, zaman gösterecek. Kriz Bulgaristan’ı asıl sonbahar ve kış aylarında vuracak. Birtakım yolsuzluklardan dolayı Avrupa Komisyonu’nun durdurduğu fonların açılması ciddi bir sorun.
Türk bölgelerinde yaşlılar karamsar gençler umutlu
Rodop Dağları’ndaki Yeni Mahalle Köyü, Selçukluların son döneminde Karaman’dan gelen Türkler tarafından kurulmuş. Nüfusu 3 bin 500. Yaşlılar, çifte vatandaşlığın kaldırılacağına, Türkçe yayınların ve camilerdeki ezanın susacağına inanıyor. En büyük korkuları, yeni doğan bebeklere Bulgar adının verilmesi. Orta yaş grubu ise, “Boyko da Ahmet Doğan gibi okulumuzu, camimizi, yolumuzu yapsın, ona da oy veririz” diyor. Vejdi Raşidov’un milletvekili olmasına seviniyorlar ama “Sadece bir Türk var GERB’de” diyorlar. Yine de “Hele hükümet kurulsun. Eski korkumuz yok artık. Arkamızda hem Türkiye var, hem de AB” görüşü hâkim. DPS’nin kalesi Kırcaali’deki Türkler ise, Ahmet Doğan’nın hükümete giremeyişine üzülüyor ama Rodoplar’daki gibi etnik ayrım yapılır korkusuna kapılmamışlar. AB’ye üyelik, Türklere de özgüven kazandırmış.
xx
Türk heykeltıraş can dostum Vejdi’yi Bulgaristan Kültür Bakanı yapacağım
Gülden AYDIN
Hürriyet Pazar
19 Temmuz 2009
Bulgaristan’da 5 Temmuz’da yapılan genel seçimlerden, Türklere çifte vatandaşlığı kaldıracağından korkulan Boyko Borisov (49) galip çıktı. Borisov’un partisi GERB, oyların yüzde 40’ını alarak parlamentoda 116 milletvekilliği alırken, son iki dönemdir Türklerin oyuyla koalisyon ortağı olan Hak ve Özgürlükler Hareketi (DPS) muhalefette kaldı.
Yeni Başbakan, korkulanın aksine Bulgaristan’da dini ve etnik ayrımcılığın söz konusu olmayacağını iddia ediyor. 27 Temmuz’da resmen kurulacak hükümet için 5 milletvekiline daha ihtiyacı var. Yapılacak görüşmelere ırkçı partilerin dahil edilmediğini söylüyor. Hükümetinde ve bakan yardımcılıklarında en az 4 Türk’ün görev alacağını vaat eden Borisov, partisinin tek Türk milletvekili ünlü heykeltıraş Vejdi Raşidov’un da Kültür Bakanı olacağını ilk kez Hürriyet’e açıkladı. Yeni Bulgar Başbakanı, DPS Lideri Ahmet Doğan’ın ayrımcılığa dayalı politika yaptığını, Bulgar ve Türk halkları arasında bu ayrımın olmadığını savunuyor.
Komşumuz Bulgaristan, 1 milyona yakın Türk’ün yaşadığı 8 milyonluk bir ülke. 1980’lerde Todor Jivkov döneminde Türkler Bulgarlaştırma politikalarına maruz kaldı. Türkçe isim, anadil ve ibadet hakları yasaklanarak göçe zorlandı.
Aradan yıllar geçti. Bulgaristan, 2005’te NATO üyeliğiyle Türkiye’nin müttefiki, 2007 Ocak’ında da AB üyesi oldu. Bulgaristan Türkleri’nin 20 yıl önce kurduğu Hak ve Özgürlükler Hareketi ise özgür seçimlerde büyük başarılar kazandı. 2001’de 21 milletvekiliyle eski Kral Simeon’un partisine, 2005’te de 34 milletvekiliyle Sosyalist Parti’ye koalisyon ortağı oldu, Meclis’te üç bakanlık aldı: Başbakan Yardımcılığı, Doğal Afetler, Çevre ve Tarım bakanlıkları.
Fakat Hak ve Özgürlükler Hareketi 5 Temmuz’da yapılan son seçimlerde 38 milletvekili çıkararak sandalye sayısını artırsa da bu kez iktidar ortağı değil. Çünkü karşısında eski Sofya Belediye Başkanı Boyko Borisov’un, oyların yüzde 40’ını silip süpüren GERB partisi var. DPS’nin kalesi sayılan Kırcaali’de bile GERB’e hatırı sayılır bir oy kayması oldu. GERB’in listebaşı adayı ünlü heykeltıraş Vejdi Raşidov, çok yüksek oy alarak (9 bin) Kırcaali’den milletvekili oldu.
Peki, seçim mitinglerinde Türkleri tedirgin eden ifadeler kullanan yeni lider, başbakanlığında neler yapacak? Borisov’la görüşmek için Sofya’ya gittik. Onlarca kameraman ve gazeteciden kaçarak Vitoşa Dağı eteklerindeki bir otelde buluştuk. Bulgaristan Türkü gazeteci-yazar Nahide Deniz’in çevirmenlik yaptığı röportaj sırasında, Borisov’un sık sık sarıldığı ve “Can dostum” dediği müstakbel Kültür Bakanı Vejdi Raşidov da yanımızdaydı.
EN BÜYÜK GÜVENCE AB VE TÜRKİYE
Seçim sonuçları ve yeni dönemle ilgili Sofya’da siyasetçi, işadamı, Bulgar seçmenlerle; Türk bölgeleri olan Rodoplar’daki Pazarcık, Batak, Yeni Mahalle, Filibe, Kırcaali’ye gidip Türklerle konuştuk. Verimli Bulgaristan toprakları, olağanüstü doğasıyla göz alıcıydı. Şehir tabelalarında artık isimler Kiril alfabesinin yanı sıra Türkçe de yazıyordu. Kadınlar şık ve rahattı. AB yolunda hızla ilerleyen Bulgaristan’daki Türklerin yaşam kalitelerindeki artış ve huzur, göz ardı edilemeyecek kadar büyüktü.
Yine de, Borisov seçim öncesi ABD’de “Türkler ve Romanlar kötü malzeme” dediği için Türk köy ve kasabalarında, Jivkov dönemini yaşayan orta yaş üstündeki Türkler endişeli. En iyimserleri bile temkinli konuşuyor, “Bekleyelim, görelim” diyorlar. Ama gençler, AB ve Türkiye’nin Bulgar politikaları üzerindeki gücüne güveniyor. Birçoğu, oy verdiği Borisov’a şans tanıyor.
TÜRK EMNİYETİ’NDEKİ ARKADAŞLARA SELAM
Türk Emniyeti ile çok başarılı ortak çalışmalar yaptık, 2005’te Murat Demirel’i de yakaladık. Dönemin MİT Müsteşarı Şenkal Atasagun, Türk Emniyet Genel Müdürü Gökhan Aydıner ve Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Dairesi Başkanı Hanefi Avcı’yı çok severim. Çok önemli uyuşturucu ve diğer büyük suç şebekelerine ortak operasyonlar yaptık. ABD bizim ortak mücadelemizi örnek gösterdi, ödüllendirdi. Afganistan’dan yola çıkan uyuşturucu hattının üzerinde iki ülkeyiz. Özel hatlı telefonumuzla 10-15 dakika içinde Türk ve Bulgar emniyetleri, ortak operasyon için harekete geçiyorduk. Türk Emniyeti ile bu ortaklığı tekrar başlatmak için bir araya gelmek istiyoruz. Aydıner ve Avcı’ya, Türk Emniyeti’ne selamlarımı iletin. Ankara’ya iki kez geldim. Emniyet Genel Müdürü iken Murat Demirel’i yakaladıktan sonra Türk Emniyeti davet ettiğinde Dikmen’de kaldım. İstanbul’da Türk meslektaşlarımla futbol da oynadım. Sofya Belediye Başkanı olduktan sonra da belediye başkanları toplantısı için 2007’de Melih Gökçek’in davetiyle Ankara’ya yine geldim. Beni toplantı yerine götürmek için polis arkadaşlarım Emniyet’in helikopteriyle gelerek sürpriz yaptılar. Hep birlikte yemek yedik. Siyasiler, ‘Hadi toplantı bitti, gidelim’ dediler ama polis arkadaşlarımla konuşmak için kaldım. Aslında çok özel bir anım var ama hükümet resmen kurulduktan sonra sizi davet edip anlatacağım.
TÜRKLERLE BULGARLAR ARASINDA DEĞİL TÜRKLERLE TÜRKLER ARASINDA PROBLEM VAR
Ülkemi seviyorum ve elbette milliyetçiyim ama Bulgar-Türk ayrımcılığı yapmıyorum. Bu ayrımcılığı yapan, Hak ve Özgürlükler Hareketi lideri Ahmet Doğan’dır. Türk bölgelerini köy köy gezdim. Bulgaristan’da halk arasında etnik ayrımcılık yok. Halk üzerinde Ahmet Doğan’ın şirketlerinin ekonomik baskısı var. Doğan, şirketleriyle halkı çembere almış. Sıkıntı bundan kaynaklanıyor. Aslında Türklerle Bulgarlar arasında değil, Türklerle Türkler arasında problem var. Hükümeti kurmak için gereken beş milletvekilini, kesinlikle aşırı milliyetçi partilerden almayacağız. Türkiye’deki ve Bulgaristan’daki Türklere önce sağlık diliyorum. Şunu bilsinler ki Bulgaristan AB ve NATO çerçevesinde iyi bir noktaya gidiyor. Türk devletiyle ciddi dostluk, komşuluk ilişkileri içinde yaşamak istiyoruz. Türkler şunu iyi bilmeliler ki Bulgaristan’daki çıkarları sadece Ahmet Doğan tarafından korunmuyor. Tam tersine bu çatışma ve gerginlik, Bulgar-Türk ayrımı yapan unsurlar tarafından yaratılıyor. Herkesin yasalar önünde eşit olduğunu anlatmak istiyoruz.
TÜRKİYE ASİMİLASYON İDDİALARINA İNANMASIN
Yakın vadede bütçeyi yapmamız, AB fonlarını ve yabancı yatırımlarını Bulgaristan’a çekmemiz gerekiyor. Şu anda bizi kurtaracak çözümler bunlar. Halk, bize verdiği oylarla bu gelirleri artırmamızı, yolsuzlukların üzerine gitmemizi ve devleti soyanları cezalandırmamızı istiyor. Yasaların gereğini yerine getireceğiz ve bu paraları devlete aktaracağız. Bütün bunları tek başıma yapmayacağım. Her konuda, her sektörden arkadaşlarımla bir ekip oluşturacağım. Başarmak için bu ekibe güveniyorum. İlk kez Bulgarlar tanıdıkları, bildikleri insanlara oy verdiler. Neye güveneceklerini şimdi iyi biliyorlar. Ben en süper değilim. Ama halk beni iyi biliyor, iyi tanıyor. Siyaset, ekip işidir. Her zaman benden daha akıllıları, benden daha iyisini yapanları etrafıma topladım. Ne kadar güzel resim yapsam da, kültür ve sanat söz konusuysa tabii ki ekipte sorumluluğu Vejdi alacak. Spor için ekipte iki olimpiyat şampiyonu yer alacak. En iyi ekibi bir araya getirerek ekonomik krizi atlatacağız. Ekibimin en iyilerini hem hükümete, hem de parlamento komisyonlarına yerleştireceğim. Vejdi, Kültür Bakanı olacak. Bunu henüz hiçbir Bulgar gazeteci bilmiyor. İlk kez Hürriyet’e açıklıyorum. Mesajımı hem Bulgar Müslümanlara, hem Türk devletine Hürriyet aracılığıyla vermek istiyorum. Türk devletinin bizim iyi komşumuz olmasını istiyoruz. Bizim partimizde Bulgaristan Türkleri ve farklı Türk soylarına mensup olanlar da var. Milletvekilimiz, bakanımız, bakan yardımcımız olacaklar. Bu mesajımı sizin aracılığınızla iyi komşumuz Türkiye’ye iletiyorum ki asimilasyon kampanyası iddialarına inanmasın, kanmasın. AB üyesi Bulgaristan’ın iktidar partisiyiz. Dini ve etnik ayrım yapmayacağız. Kuralımız, yasalar her şeyin üzerindedir. Politikalarımız her zaman yasaların üstünlüğüne dayanacak.
|
|
|
|
