|
|
|
|
|
Thedor Herzl
|
|
siyaset adamı, siyonızmin kurucusu
21 Mayıs 1860 tarihinde Budapeşte’de doğdu. Zengin ve yarı asimilasyona uğramış bir ailenin ferdi. Viyana’da hukuk tahsili yaptı. Daha sonra ise “Neue Freie Press” gazetesinde muhabirlik ve yazarlık yaptı. 1892 yılında Fransa’da “Anti-semitzm” adlı bir yazı yayınladı. Bu yazı ile beraber yahudi meselesiyle ilgili ilk defa aktivite göstermeye başladı.
Siyonizm, 19. yüzyılda Theodor Herzl tarafından dünya gündemine getirildi. Fransa’da yaşayan yahudilere karşı başlayan gösterilerden çok etkilendi. Fransa’da başlayan yahudi düşmanlığının hızla yayılacağı kanısına vardı. Bunun üzerine “Der Judenstatt (Yahudi Devleti)” adlı kitabı yazdı ve 1896 yılında yayınladı. Bu kitabında, Yahudi Meselesi’ni ele aldı. Bu sorunun, göç etmekle çözülemeyeceğini belirtti ve kalıcı bir çözüm bulunması için de Yahudi Devleti kurulması gerektiğini söyledi. Yayınlamasının ardından bu kitap, dünyada büyük bir yankı uyandırdı. Bununla beraber Theodor Herzl’e karşı olanlar ve onun taraftarları ortaya çıktı. 29 ağustos 1897 tarihinde Herzl’in çağrısı üzerine, İsviçre’nin Basel şehrinde 1. Siyonist Dünya Kongresi toplandı. Toplantı sonucunda, yahudi devleti kurulması yönünde fikir oluştu. Theodor Herzl ve beraberindekiler, çoğunlukla, yahudiliği bir inanç olarak değil, sadece bir ırk olarak görüyorlardı. Onlara göre yahudiler, diğer Avrupa ırklarından farklı bir ırktılar, bu nedenle de onlardan ayrılmalı ve kendilerine ait topraklarda yaşamalıydılar.
Yahudiler için aradıkları toprakların neresi olacağını düşünürken de, yahudilerin kutsal değerlerini göz önünde bulundurmamışlardı. Herzl’in projesine göre, yahudi devletinin nerede kurulacağı önemli değildi. Yahudi devleti, dünyanın herhangi bir yerinde kurulabilirdi. Hatta Herzl'in "Uganda Planı" adıyla tanınan projesine göre, Herzl ilk önceleri Uganda'yı ideal vatan olarak düşünmüştü. Ancak kararını değiştirdi ve Filistin’de karar kıldı.
Theodor Herzl, dünyada Siyonizm’i getiren adam olarak hafızalara kazınmıştır. Herzl, 1904 yılında öldü.
xx
Siyonizmin babası
Theodor Herzl, politik siyonizmin kurucusu. Ortasınıf bir ailenin ferdidir. Viyana Üniversitesinde hukuk eğitimi aldı. Avukat sıfatını taşısa da mesleğinin yerine yazarlık yaptı, çeşitli oyunlar yazdı. O zamanlar İsrail devleti olmadığından bir yahudi devletinin kurulmasını tasarladı. Siyonizm üstüne kapsamlı çalışmalar yaptı.
HAKKINDA YAZILANLAR
1.Siyonizmin Kurucusu Theodor Herzl'in Hatıraları ve Sultan Abdülhamid
Ergun Göze
Boğaziçi Yayınları / Hatıra Serisi
|
|
|
|
